Bij een inadequate mondhygiëne ontstaat tandplaque. Tandplaque bestaat uit verschillende bacteriën die zich vormen als een zacht en kleverig laagje rondom de tanden en kiezen. Het tandvlees raakt daardoor geïrriteerd en gaat ontsteken, dit wordt gingivitis genoemd. Het tandvlees is dan rood en gezwollen en bloedt snel.

Bij een deel van de mensen zal de ontsteking hier stoppen, maar bij anderen zal de ontsteking zich uitbreiden naar het daaronder gelegen kaakbot. Dan spreken we van parodontitis. Het kaakbot rondom de tanden en kiezen gaat dan verloren en uiteindelijk kan er zoveel kaakbot verdwijnen, dat de tanden en kiezen los gaan staan en er ten slotte uitvallen. Een tijdige behandeling kan het verlies van tanden en kiezen voorkomen.

Onderzoek en behandelplan
Met behulp van een speciaal instrumentje wordt de ruimte tussen de tanden en het tandvlees opgemeten, dit worden pockets genoemd. Ook wordt er vastgesteld of het tandvlees is teruggetrokken, waar tandplaque en tandsteen aanwezig is en of tanden en kiezen al losstaan door het botverlies. Al deze gegevens worden genoteerd in een parodontiumstatus. Eventueel worden er röntgenfoto’s gemaakt voor het vaststellen van de bothoogte. Aan de hand van bovenstaande bevindingen wordt gekeken welke mogelijkheden er zijn en wordt een behandelplan besproken.

Bij zeer ernstige parodontitis kan de tandarts of mondhygiënist ook nog een bacteriologisch onderzoek van de tandplaque laten uitvoeren. Hiervoor wordt de tandplaque uit een aantal verdiepte pockets gehaald. Een bacteriologisch laboratorium stelt vervolgens vast welke soorten bacteriën er in voorkomen. Aan de hand van de uitslag van dit onderzoek kan de tandarts beoordelen of eventueel antibiotica nodig zijn.

Gebitsreiniging
Tandsteen en tandplaque in verdiepte pockets kunt u niet zelf verwijderen. Daarom doet de tandarts of mondhygiënist dat met speciale instrumenten. Dit wordt gebitsreiniging genoemd. Het tandsteen wordt verwijderd door middel van (ultra)sone instrumenten en handinstrumenten. Achteraf wordt met een polijstpasta het tandoppervlak weer glad gemaakt zodat nieuwe plaque zich moeilijker kan hechten aan het tandoppervlak.

Door de combinatie van een goede mondhygiëne en de gebitsreiniging verdwijnt de ontsteking meestal en gaat het gezonde tandvlees strakker om de tanden en kiezen zitten. Tijdens de genezing zal het tandvlees zich wat terugtrekken. De tandhalzen zijn soms tijdelijk gevoeliger voor behandeling. Door een optimale mondhygiëne wordt verdere botafbraak voorkomen. Het verloren kaakbot groeit helaas niet meer aan.